Th8
Nội soi đường tiêu hóa trên là một kỹ thuật được sử dụng để chẩn đoán, can thiệp và điều trị các bệnh lý ở lòng thực quản, dạ dày và đoạn đầu ruột non. Bên cạnh việc nội soi thăm khám thường quy, trong một số trường hợp, bệnh nhân cần được tiến hành nội soi cấp cứu cứu để chẩn đoán và điều trị các bệnh trong tình trạng khẩn cấp ở thực quản, dạ dày và tá tràng.
1. Đại cương nội soi thực quản – dạ dày – tá tràng cấp cứu?
Nội soi thực quản – dạ dày – tá tràng cấp cứu (thường được gọi là nội soi dạ dày cấp cứu) là thủ thuật đưa ống soi dạ dày qua miệng vào thực quản, dạ dày và tá tràng (đoạn đầu ruột non) nhằm mục đích chẩn đoán và điều trị các bệnh trong tình trạng cấp cứu của thực quản, dạ dày và tá tràng.
2. Mục đích của nội soi thực quản – dạ dày – tá tràng cấp cứu?
Mục đích của nội soi dạ dày cấp cứu là để xác định nguyên nhân chảy máu tiêu hóa và điều trị qua nội soi giúp cầm máu tốt hơn. Cụ thể là ở các trường hợp bệnh nhân có các bệnh lý sau:
Thực hiện nội soi thực quản cấp cứu khi nghi ngờ bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa do tĩnh mạch trướng thực quản.Đối với bệnh nhân nghi ngờ loét tá tràng gây xuất huyết tiêu hóa, tiến hành nội soi tá tràng cấp cứu.Nội soi thực quản – dạ dày – tá tràng cấp cứu cũng được thực hiện khi bệnh nhân nôn ra máu, đi ngoài phân đen, bị hóc dị vật hoặc khi giun chui ống mật.
Tuy nhiên, khi bệnh nhân cói tình trạng huyết động không ổn định, huyết áp tâm thu < 80 mmHg mà chưa có sẵn đường truyền máu thì không thực hiện nội soi dạ dày cấp cứu.
Ngoài ra nội soi cấp cứu còn được thực hiện trong các trường hợp gắp dị vật thực quản, dạ dày như hóc xương, nuốt pin…những trướng hợp này tuy không phải là tối khản cấp nhưng nếu được can thiệp càng sớm thì càng giảm được những tai biến hơn.
3. Nội soi thực quản – dạ dày – tá tràng cấp cứu được tiến hành như thế nào?
Xét nghiệm này được thực hiện bởi 01 bác sĩ chuyên khoa nội soi tiêu hóa, 02 điều dưỡng. Sử dụng máy nội soi thực quản – dạ dày – tá tràng ống mềm, loại cửa sổ thẳng và các dụng cụ đi kèm máy nội soi. Các dụng cụ cần chuẩn bị bao gồm:
Nguồn sáng, máy hút, Kim tiêm cầm máu qua nội soikẹp Clip cầm máu,Snare điện,Nguồn đốt,kìm gắp dị vật hoặc rọ, súng thắt vòng cao su đối với thắt giãn tĩnh mạch thực quản,Ống ngậm miệng, Hệ thống Oxy, Máy Monitor theo dõi, Băng, gạc, Bơm tiêm 20 ml…
Nội soi dạ dày cấp cứu cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa
Các dung dịch và thuốc gồm: nước cất để bơm rửa khi cần thiết trong quá trình nội soi, chất bôi trơn đầu máy soi (K – Y), thuốc gây tê vùng họng: Xylocain 2% hoặc Lidocain 10%, thuốc Adrenalin 1/1000, Natri clorid 0,9% hoặc 5 %.
3.1. Một số lưu ý trước khi nội soi
Nếu tình trạng bệnh nhân không quá nghiêm trọng thì nên nhịn ăn tối thiểu 6 giờ trước nội soi để thuận tiện cho việc nội soi dạ dày, tránh tình trạng thức ăn đi lạc qua đường thở trong quá trình nội soi.Trường hợp cần can thiệp ngay để cứu sống bệnh nhân thì phải làm nội soi dưới gây mê có đặt nội khí quản để tránh dịch và thức ăn trà vào đường thở.Bệnh nhân sẽ được giải thích kỹ về lợi ích và tai biến có thể xảy ra trong quá trình nội soi dạ dày cấp cứu và ký cam kết đồng ý thực hiện thủ thuật.Trong trường hợp bệnh nhân bị xuất huyết tiêu hóa, cần phải đặt trước đường truyền tĩnh mạch cho bệnh nhân.Các xét nghiệm đông máu và cầm máu sẽ được thực hiện để đảm bảo bệnh nhân có chức năng đông máu – cầm máu tốt, tránh tai biến xảy ra.
3.2 Các bước nội soi cấp cứu
Quá trình nội soi dạ dày cấp cứu được thực hiện theo các bước sau đây:
Bước 1: Người bệnh nằm nghiêng trái, chân phải co, chân trái duỗi và được mắc Monitor theo dõi nhịp tim, SpO2, đo huyết áp. Trong trường hợp bệnh nhân nếu đang có xuất huyết tiêu hóa, cần đặt đường truyền tĩnh mạch cho bệnh nhân trước khi nội soi dạ dày cấp cứu.
Bước 2: Bác sĩ cùng điều dưỡng chuẩn bị và kiểm tra máy soi.
Bước 3: Bác sĩ đặt ống ngậm miệng vào giữa hai cung răng và yêu cầu người bệnh ngậm chặt ống này, từ từ đưa máy soi qua miệng, họng vào thực quản, dạ dày, tá tràng bơm hơi và quan sát tình trạng niêm mạc. Đối với những vùng nghi ngờ, cần quan sát kỹ, có thể dùng bơm tiêm bơm nước cất vào cho sạch chất bẩn ở những vùng đó.
Đặt biệt, một số thủ thuật có được thực hiện để can thiệp điều trị qua nội soi cho bệnh nhân, ví dụ như:
Có vết rách tâm vị hoặc chảy máu tại ổ loét: tiêm cầm máu.Có tình trạng loét dạ dày, tá tràng, chảy máu điểm mạch: kẹp Clip cầm máu.Với các tĩnh mạch phình to, xơ hóa: thắt tĩnh mạch thực quản bằng vòng cao su.Nếu các xét nghiệm đông máu của bệnh nhân cho thấy chức năng đông máu trong giới hạn bình thường và tìm thấy polyp trong tình trạng đang chảy máu: tiến hành cắt polyp.Tìm thấy giun đang chui lên đường mật tại papilla: gắp giun ra.Gắp các dị vật như xương cá (hóc xương), đồng xu, mảnh đồ chơi,…
Bước 4: Rút máy và tẩy uế, khử khuẩn máy soi theo đúng quy định như đối với soi thực quản dạ dày, tá tràng thông thường.
Trong quá trình nội soi, bệnh nhân được theo dõi tình trạng chung của người bệnh, mạch, huyết áp, tình trạng chảy máu, thủng.
Nhìn chung, nội soi dạ dày là một phương pháp thăm khám và điều trị an toàn, rất hiếm khi xảy ra tai biến. Các tai biến và xử trí nội soi dạ dày cấp cứu giống như các tai biến của nội soi dạ dày thông thường. Đối với các tai biến của cầm máu qua nội soi dạ dày cấp cứu như chảy máu do cắt polyp, có thể cầm máu lại bằng nguồn đốt hoặc kẹp Clip.
Nội soi dạ dày cấp cứu là phương pháp thăm khám an toàn
Trước khi làm nội soi can thiệp Bác sĩ có thể sẽ phải làm thêm một số xét nghiệm máu, điện tim đồ, siêu âm bụng hoặc chụ Xquang ngực bụng.. tùy vào nguyên nhân định hướng đến chẩn đoán.Hệ thống bệnh viện Vimec có nhiều Bác sĩ giỏi, quy trình nghiêm ngặt, đảm bảo trang thiết bị hiện đại, cập nhật thường xuyên kiến thức y khoa mới, tối ưu hóa việc thăm khám và điều trị cho từng bệnh nhân. Bệnh viện luôn có kíp trực nội soi cấp cứu 24/24 giờ hàng ngày cùng với các chuyên khoa hỗ trợ khác như Hồi sức cấp cứu, Ngoại và ngân hàng máu.Ngoài việc phục vụ tận tính chu đáo khi thăm khám và điều trị tại bệnh viện, Bác sĩ của bạn sẽ theo dõi và hỗ trợ bạn trong suốt quá trình điều trị ngoại trú cho đến khi khỏi bệnh.
Thông tin cần tư vấn liên hệ 0978342324 hoặc truy cập thuockedon24h.com để được hỗ trợ.
